Ticari araçların motor sistemleri, uzun süreli ve yoğun kullanımlara dayanacak şekilde tasarlanır. Bu sistemin en kritik parçalarından biri su pompasıdır. Su pompası, motorun ideal sıcaklık aralığında çalışmasını sağlayarak aşırı ısınma gibi ciddi arızaların önüne geçer.
Su pompası, motor soğutma sisteminin bir parçası olarak çalışan ve radyatörden aldığı soğutma sıvısını (antifriz-su karışımı) motor bloğuna ileterek ısı transferini sağlayan mekanik bir parçadır.
Su pompası, motorun ön kısmında yer alır ve genellikle triger kayışı ya da V-kayışı aracılığıyla çalışır. Dönme hareketiyle birlikte içinde bulunan pervane, soğutma sıvısını motorun çevresine ve ardından radyatöre pompalar. Böylece:
Motor içindeki ısı dışarı atılır,
Aşırı ısınma engellenir,
Performans ve verimlilik korunur.
Ticari araçlar, şehir içi dağıtımdan uzun yol taşımacılığına kadar çok geniş alanlarda çalışır. Bu araçlarda su pompasının performansı doğrudan şu alanları etkiler:
Sabit bir sıcaklıkta çalışan motor daha uzun ömürlü olur. Aşırı ısınma sonucu oluşan silindir kapağı çatlamaları, conta yanıkları gibi ciddi arızalar su pompası sayesinde engellenir.
Isınan motor daha fazla yakıt tüketir. Su pompası bu ısınmayı engellediğinden dolaylı olarak yakıt tasarrufuna katkı sağlar.
Doğru çalışan bir motor, çevreye daha az zararlı gaz salar. Bu da özellikle çevreci taşımacılık politikaları açısından önemlidir.
Ticari araçlarda su pompası arızalandığında genellikle şu belirtiler görülür:
Hararet göstergesinin hızla yükselmesi,
Motorun alt kısmında su kaçağı,
Kayış sesi (özellikle su pompası rulmanından),
Radyatörde köpürme veya sıvı seviyesi düşmesi.
Bu belirtiler, zaman kaybetmeden su pompasının kontrol edilmesi gerektiğini gösterir.
Ticari araçlarda su pompası genellikle her 80.000 - 150.000 km aralığında değiştirilir. Ancak bu süre, aracın kullanım koşullarına ve üretici tavsiyelerine göre değişebilir. Triger seti değişimi sırasında su pompasının da yenilenmesi önerilir.
Antifriz seviyesini düzenli kontrol edin.
Kayışların gerginliğini ve durumunu izleyin.
Motor ısındığında aracı zorlamayın.
Rutin bakım sırasında pompa kontrolünü talep edin.
Genellikle antifriz eksikliği, kirli sıvı, yetersiz yağlama veya aşırı motor ısınması sonucu bozulur.
Motorun aşırı ısınmasına bağlı olarak contalar yanabilir, silindir kapağı çatlayabilir ve motor komple zarar görebilir.
Ticari araç modeline göre değişmekle birlikte 1000 TL ile 5000 TL arasında olabilir. İşçilik dahil fiyat artabilir.
Ticari araçlarda su pompası, motorun sağlıklı çalışması ve uzun ömürlü olması açısından hayati bir rol oynar. Düzenli bakım ve zamanında değişim, büyük arızaların ve yüksek maliyetlerin önüne geçer. Araç sahipleri ve filo yöneticileri, su pompasının durumunu mutlaka periyodik olarak kontrol ettirmelidir.